Asociación Cultural A Regionalista

Hoxe temos que informar da triste perda de D. Henrique Otero Covelo, O Gaiteiro do Fragoso, como a el mesmo lle gustaría que o lembrasen. Foi un personaxe clave para comprender e coñecer boa parte do mundo da gaita en Galicia, en particular en Vigo e a súa comarca.

Foi o mellor expoñente da tradición artística galega, figura de transición entre o gaiteiro rural tradicional e o gaiteiro urbano, pero tamén entre o gaiteiro de oído tradicional e o gaiteiro músico actual.

Baixo o seu maxisterio foron recoñecidos por primeira vez os estudos oficiais de gaita galega polo MEC en 1977.

A concesión da Medalla Constantino Bellón, a gravación dun disco monográfico, ou homenaxes recibidas foron parte do recoñecemento a esta traxectoria tan intensa e fructífera para a cultura galega.

A capela ardente quedará instalada no Tanatorio Vigo Memorial a partir de hoxe venres, ás 17:30 horas. A Misa e incineración será mañá as 17:00 horas na capela do Tanatorio.

Esta previsto que, ao inicio da Misa, Xaime Estévez e Mª Xosé López, alumnos de D. Henrique, toquen a “Oración do Gaiteiro”, peza composta por este gran mestre, con gaita e órgano. Ao rematar tocaranse as pezas “Muiñeira do Lagares” e “Festa na Eira”, por parte de todos aqueles que o desexen.

Secretaría da AGG

Como ben recorda Manuel Pombo García, o primero instrumento musical que tivo na man foi unha harmónica, daquela o trebello estrela entre os cativos:

Con seis anos xa andaba practicándome coa harmónica dun veciño, xa que por aquel entón non estaba ó alcance de todos, por pouco diñeiro que custara non deixaba de ser un enredo e caprichopara un rapaz. Co tempo, e como di o refrán: `O que a persegue a consegue´. Tanto insistía na casa en que me mercaran unha que ó fin cumpriuse, iso si grazas a unha cabra que pariu dous cabritiños, entre uns cartos que puxo miña nai e outros de miña irmá mercáronme a miña primeira harmónica na vila de Santiago, na zona vell anunha ferretería. Onde dei o meu primeiro concerto, o ferreteiro preguntou se sabía tocar, pois claro, collín nin curto nin preguiceiro comecei a tocar, o caso é que non debín de facer tan mal, pois aquel señor regalouma, non lles cobrou nada por ela e eu moi contento e miña nai moito máis.

Anos máis tarde souben que aquel home me regalara a hamónica era o Sr. Bernardo, o pai de Farruco o humorista.

Principalmente este é un instrumento de lecer individual, por excelencia dos máis pícaros, aínda que coñecemos casos de dúos de harmónica que amenizaban festas de forma altruístas, mesmo chegou a ser usado para facer foliadas xa que se presta para tocar calquera ritmo e melodía, tanto soltos como agarrados, dependendo dos límites do propio intéprete.

Realmente existen verdadeiros mestres autodidactas deste instrumento, sorprende como son capaces de facer a melodía e acompañamento rítmico básico, simulando os baixos dun acordeón, grazas a movementos áxiles de lingua matizan o paso do aire das cordas vocais cara á embocadura, cortes momentaneos coincidindo co ritmo da melodía sempre sen interferir na mesma.

Escoitaremos un fragmento melódico titulado `O valse dos vellos´ interpretado maxistralmente polo Sr. Pombo, nel podemos apreciar o xogo dos baixos no conxunto da melodía, recurso moi empregado por aqueles que dominan con experiencia o instrumento.